Zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży

Powszechnie uważa się, że dzieciństwo i młodość to czas radości, beztroski i szczęścia. Taki właśnie przekaz niesie ze sobą wiele treści marketingowych. Jednak w rzeczywistości świat dzieci i młodzieży nie zawsze jest taki bajkowy.

Jak wynika z badania zleconego przez Rzecznika Praw Dziecka w 2022 r., 17% uczniów klas drugich wyraziło uczucie smutku, opisując swoje emocje i nastroje, gdy odnosiły się do swojego zeszłego tygodnia.

To samo zdanie wyraziło 29% szóstoklasistów, a aż 32% stwierdziło, że złe samopoczucie zniechęca ich do jakichkolwiek aktywności. W przypadku szkół średnich i techników aż 49 proc. przyznaje się do takiej obojętności. Uczniowie mówili też, że są przytłoczeni problemami (45%) lub czują się zmęczeni dosłownie wszystkim (44%).

Gdy takie uczucia stają się codziennością powstaje ogromny problem – prowadzą bowiem depresji i myśli, bądź nawet prób samobójczych. Skąd takie problemy ze zdrowiem psychicznym u dzieci i młodzieży?

Zdrowie psychiczne - przyczyny kryzysu

Zaburzenia psychiczne u dzieci i młodzieży są spowodowane różnymi czynnikami. Mają podłoże genetyczne, biologiczne, społeczne i rodzinne. Przyczyny genetyczne odnoszą się do rodzinnej historii zaburzeń psychicznych lub zmian w DNA, podczas gdy przyczyny biologiczne związane są z działaniem organizmu na psychikę lub  nadużywaniem substancji psychoaktywnych.

Innym czynnikiem ryzyka jest sposób, w jaki dzieci i młodzież funkcjonują w swoich rodzinach. Znęcanie się i zaniedbywanie przez rodziców to oczywiste ścieżki prowadzącedo dysfunkcji, ale zaniedbywanie dzieci nie koniecznie musi wiązać się z ekstremalną i dramatyczną historią. Odnosząc się do kwestii związanych z rodziną i czasem wolnym, dzieci odczuwają dotkliwie zbyt małą ilość czasu, jaką poświęcają im rodzice.

Również znaczenie ma otoczenie - zarówno jeśli chodzi o relacje z kolegami/koleżankami jak i o sytuację ekonomiczną. W im gorszej sytuacji materialnej znajdują się młode osoby, tym gorzej oceniają wsparcie od rówieśników, a co za tym idzie - spada liczba bliskich relacji (przyjaźni) między dziećmi i młodzieżą.

Niestety przyczyną kryzysu jest również szkoła. Wielu uczniów deklaruje, że stale odczuwa tam stres, a to prowadzi do wypalenia uczniowskiego, które ma szansę przerodzić się w późniejsze wypalenie zawodowe. Jest również przyczyną innych zaburzeń zdrowotnych.

I ostatnią, jaka tutaj wymienimy przyczyną kryzysu zdrowia psychicznego jest życie w sferze online.  Nie chodzi o sporadyczne korzystanie z internetu - on jest dobrą rzeczą, ale o zachwianie równowagi i całkowite przeniesienie swojego życia społecznego i emocjonalnego do sieci. Młodzi ludzie znajdują tam znajomych, rozrywkę, inspirację, często uczą się niewłaściwych postaw oraz nierealistycznych wzorców piękna.

Widać więc wyraźnie, że kształtowanie i wzmacnianie odporności psychicznej dzieci i młodzieży jest procesem istotnym i złożonym. Wymaga działań długofalowych i  wielozakresowych. Działania powinny obejmować zarówno dzieci zdrowe zmagające się ze stresem życia codziennego, jak i te, które doświadczają dramatycznych zmian życiowych, takich jak rozwód, separacja rodziców, choroba, odrzucenie czy doznanie niepełnosprawności.

Zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży - jak można pomóc?

Chrześcijańska Służba Charytatywna od ponad 25 lat prowadzi szereg działań na rzecz dzieci i młodzieży, w tym mających na celu ochronę zdrowia psychicznego. 

W 2023 roku mieliśmy przywilej współorganizować drugą już Konferencję Zdrowia Psychicznego, która była poświęcona dzieciom i młodzieży.

Konferencja odbyła się 3.12.2023 roku online, ale wciąż można korzystać z cennych materiałów, które zostały zarejestrowane. Podczas wydarzenia rozmawialiśmy o  budowaniu odporności psychicznej dzieci i młodzieży, która jest wyznacznikiem zdrowia w wymiarze psychicznym, społecznym, duchowym i somatycznym oraz jakości samego rozwoju. Poruszane tematy są niezwykle ważne i dotyczą nas wszystkich jako rodziców, opiekunów, nauczycieli czy przyjaciół.

W nagranych materiałach znajdziecie informacje o tym, jak pomóc dzieciom budować zdrową samoświadomość poznawania siebie i swoich emocji. Rozmawiamy również o tym, jak budować zdrowe relacje oparte na właściwych zasadach komunikacji oraz jak wspierać i motywować. 

A wszystko po to, aby dziecko miało większą siłę do radzenia sobie ze stresem i przeciwnościami życia – by zadbać o jego zdrowie psychiczne.

Serdecznie zapraszamy do oglądania na kanale:  YouTube nadzieja.tv. 

Włacz się do pomocy najmłodszym bezpłatnie! Przekaż 1,5% podatku i wspieraj działania na rzecz dzieci i młodzieży!